Казино жарнамасындағы бейресми цензура

18 0

Қазақстанда «Жарнама туралы» ҚР Заңының 6-бабының 5-1-тармағына сәйкес тек электрондық казино мен интернет-казино жарнамасына ғана тыйым салынады. Айта кетсек, кәдімгі офлайн-казино мен ойын автоматтары залдарының жарнамасына қатысты жағдай да әлі түсініксіз. Олар ресми түрде тыйым салынбаған, бірақ мұндай жарнамаға бейресми цензура бар. Тәжірибеде бұл заңды қолдануға жасанды шектеулер енгізіліп, лицензиясы бар ойын-сауық орындарының дамуына кедергі келтіретін жағдайлар туындайды.

Мысалы, казино мен ойын автоматтары залдарының жарнамасын интернетке жібермейді. Сондай-ақ мұндай жарнаманы әлеуетті шетелдік туристер жүретін орындарда, соның ішінде әуежайлар мен вокзалдарда билбордтарға ілуге де құлықсыздық танытылады.

Мұның бәрі қазақстандықтардағы стереотиптермен байланысты. Көпшіліктің ойынша, мұндай орындар тек адамдарды кедей ету үшін жасалған, қылмысты көбейтеді және жастарға теріс әсер етеді. Алайда шын мәнінде бұл орындарға негізінен ауқатты шетелдік туристер немесе ортадан жоғары табысы бар азаматтар барады. Олар сол жерде демалу арқылы казино қызметкерлеріне тұрақты жұмыс орындарын қамтамасыз етеді және мемлекеттік бюджетке миллиардтаған теңге салық түсіріп отырады. Ал кейін бұл қаражатқа мектептер, ауруханалар және басқа да әлеуметтік нысандар салынады.

Ойын бизнесі әлдеқашан 90-жылдардағы фильмдердегідей емес. Бірақ бейресми цензура мен қоғамдағы «жақсы/жаман» деген түсініктердің кесірінен жарнама туралы заңның орындалуы да ақсап тұр, әрі қоғамда осы бизнеске қатысты кең әрі шынайы ақпарат жоқ. Бұл жағдай ең алдымен жер астындағы заңсыз казино үшін тиімді. Себебі адамдар неғұрлым осы сала туралы қорқынышты әңгімелерге сенсе, соғұрлым заңсыз клубтардың клиенті көбейеді және олар артықшылыққа ие болады. Осындай жағдайда шетелдік туристерді тарту үшін заңды нарықты қалай дамытуға болады деген сұрақ туындайды.

Үміттенетініміз — Қазақстанда «Жарнама туралы» заң шынымен жұмыс істеп, заңсыз шектеулер енгізу тоқтайды.